Bilindiği üzere 7186 sayılı kanunun¹ 2 nci maddesi ile GVK na Geçici 90 ncı madde eklenmiş ve anılan madde metninin giriş paragrafında,

‘’Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, bu maddedeki hükümler çerçevesinde, 31/12/2019 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilirler.…’’

denilmiş idi. İlgili maddenin uygulanmasına ilişkin Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında 1 Seri Nolu Genel Tebliğ 2 Ağustos 2019 tarihli RG’ de yayınlandı. 

Söz konusu düzenleme, sirkülerimiz son bölümünde açıkladığımız üzere bazı mükelleflerimiz lehine bir takım avantajlar sağlayabilir. Bu nedenle düzenlemenin genel hatlarını aşağıdaki gibi özetlemenin yararlı olacağını düşünüyoruz.

1.) Yurt Dışında Bulunan Varlıklara İlişkin Hususlar

• Yurt dışında bulunan varlıklar; yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarıdır.
• 31 Aralık 2019 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bu varlıklarını anılan tebliğ ekinde yer alan form (EK 1) bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıklarını serbestçe tasarruf edebileceklerdir.
• Bu varlıklar için ayrıca vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunulmayacaktır.
• Bankalar ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %1 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın 15 nci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edecekler ve beyan süresi içinde ödeyeceklerdir. 
• Yurt dışındaki varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 19 Temmuz 2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31 Aralık 2019 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir.
• Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan varlıklar için tek bir bildirim verilmesi esastır. Ancak, bildirimin yapıldığı her ay farklı bir vergilendirme dönemi olarak kabul edildiğinden 31 Aralık 2019 tarihine kadar birden fazla bildirimde bulunulması mümkündür. İlk bildirimin azaltılması halinde tebliğ ekinde yer alan form (EK 2) ile banka ya da aracı kurumca düzeltme bildirimi yapılması gerekirken, ilk bildirimin artırılması halinde önceki bildirimin düzeltilmesi gerekmemekte sadece ilave olunacak bildirimin yapılması gerekmektedir.
• Tevsik edici belgeler banka dekontu, aracı kurum işlem formları ya da gümrük idaresinden alınacak olan belgelerdir.
• Yurtdışında varlıkların bildirimine ilişkin verginin zamanında ödenmesi ve bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi / transfer edilmesi / transfer edilemeyecek olanların aracı kurumlara bildirim koşullunun sağlanması gerekir.  

2.) Yurt İçinde Bulunan Varlıklara İlişkin Hususlar

• Yurt dışında varlıklara ilişkin koşullara ilave olarak taşınmazlarda bildirim kapsamına alınmıştır.
• Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri sahip oldukları ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarını 31 Aralık 2019 tarihine kadar vergi dairelerine anılan tebliğ ekinde yer alan form ile (EK 3) beyan edeceklerdir.
• Vergi Dairlerine beyan edilen yurt içi varlıkların değeri üzerinden vergi dairelerince %1 oranında vergi tarh edilecek ve izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.
• Beyan edilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının beyan tarihi itibariyle alınmış olması ve söz konusu kararın beyan tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi gerekmektedir. 

3.) Değerleme Ölçüleri 

• Türk Lirası cinsinden para, itibari (nominal) değeriyle
• Altın, rayiç bedelle
• Döviz, TCMB döviz alış kuru ile
• Hisse Senetleri varsa borsa rayici ile, borsa rayici yoksa rayiç bedelle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de bilinmiyorsa itibari değeriyle
• Tahvil, Bono ve Eurobond gibi borçlanma araçları varsa borsa rayici ile, borsa rayici yoksa rayiç bedelle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de bilinmiyorsa itibari değeriyle
• Yatırım fonu katılma belgeleri ilgili piyasa kapanış fiyatlar ile,
• Vadeli İşlem Opsiyon sözleşmeleri gibi türev araçlar borsa rayici ile, borsa rayici yoksa rayiç bedelle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de bilinmiyorsa itibari değeriyle
• Taşınmazlar rayiç bedelle² değerlenecektir.

4.) Gider ve Amortisman Uygulaması

• Geçici 10 ncu madde kapsamında ödenen vergilerin, hiçbir suretle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.
• Taşınmazlar hakkında amortisman ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.
• Kayıtlara alınan bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir / kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.

5.) Düzenleme İle Getirilen Avantajlar

• Düzenleme kapsamında, yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve/veya yurt içindeki varlıkların işletme kayıtlarına dâhil edilmesi halinde vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
• İşletme kayıtlarına dâhil edilen varlıkların kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması durumunda; kâr dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak ve gerçek / tüzel kişi ortaklarca elde edilen bu tutarlar vergilendirilmeyecektir.
• İşletmeye dâhil edilen varlıklar, kurumlar için dağıtabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir.

Saygılarımızla³… 

¹ 19 Temmuz 2019 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır

² Tebliğin uygulanmasında rayiç bedel, söz konusu varlıkların bildirildiği veya beyan edildiği tarih itibariyle belirlenen alım – satım bedelidir.

³ Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Detaylı bilgi konusunda müşavirliğimizle iletişime geçilmesini önemle hatırlatırız.